Ο μόνος τρόπος να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη καρκίνου του προστάτη είναι η βιοψία προστάτη. Κατά τη βιοψία προστάτη λαμβάνονται αρκετά μικρά τεμάχια προστατικού ιστού, τα οποία στέλνονται στον παθολογοανατόμο, προκειμένου να εξεταστούν προσεκτικά στο μικροσκόπιο. Όλη η διαδικασία της αφαίρεσης των τεμαχίων του ιστού διαρκεί περίπου μισή με μία ώρα αναλόγως τον τύπο βιοψίας (διορθική ή διαπερινεϊκή). Τα συμπτώματα μετά τη βιοψία, που εξαρτώνται επίσης από τον τύπο αυτής, περιλαμβάνουν ελαφρά αδιαθεσία, παρουσία αίματος στα ούρα, στο σπέρμα ή στα κόπρανα, και παρέρχονται μετά την πάροδο λίγων ημερών. Για να εξαχθούν τα αποτελέσματα της βιοψία προστάτη απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες.

 

Όπως αναφέραμε παραπάνω, υπάρχουν δύο τύποι βιοψία προστάτη, η διορθική (βλ. Εικόνα 1) που εκτελείται μέσω του ορθού (τελευταίο τμήμα του εντέρου) και η πιο εξελιγμένη, διαπερινεϊκή ή χαρτογράφηση του αδένα (mapping biopsy), που εκτελείται μέσω του δέρματος (διαδερμικά).

 

Κατά την πρώτη, συμβατική τεχνική, τα τεμάχια του προστάτη λαμβάνονται διορθικά, μέσω του πρόσθιου τοιχώματος του εντέρου και αφορούν συνήθως δώδεκα (έξι από κάθε λοβό). Τα σημεία λήψης είναι κινητά και επιλέγονται από τον χειριστή του υπερήχου. Τα τελευταία χρόνια νέες τεχνικές βελτίωσης της απεικόνισης των ύποπτων περιοχών, όπως είναι η ελαστογραφία του προστάτη (διαφοροποίηση τμημάτων αναλόγως τη σκληρότητα ελαστικότητα του ιστού) έχουν βελτιώσει σημαντικά την ακρίβεια της διορθικής προσπέλασης.

Κατά τον δεύτερο και πλέον σύγχρονο τρόπο, λαμβάνονται μέσω του δέρματος (περιοχή περινέου) πολλαπλά ιστοτεμάχια από τον προστάτη και τις σπερματοδόχους κύστεις, αναλόγως το μέγεθος του αδένα. Τα σημεία λήψεως είναι σταθερά, συγκεκριμένα (ανά 0,5cm) και καθοδηγούνται μέσω ενός ειδικού οδηγού πλέγματος (template ή grid - βλ. Εικόνα 2), ίδιου με αυτού που χρησιμοποιείται κατά τη βραχυθεραπεία ή την κρυοθεραπεία του προστάτη (βλ. Εικόνα 3). Με τη μέθοδο αυτή «σαρώνεται» ο προστάτης και μεγιστοποιείται η διαγνωστική ακρίβεια η οποία φτάνει το 95%!

 

Εικόνα 3

Η εξέλιξη της ανωτέρω βιοψίας ήρθε από το Colorado των Η.Π.Α., όπου οι ερευνητές Stone και Crawford εκμεταλλευόμενοι πλήρως την εξαιρετική ακρίβεια των αποτελεσμάτων που προσφέρει η διαπερινεϊκή καθοδηγούμενη από πλέγμα βιοψία προστάτη, δημιούργησαν το “3D biopsy”, ένα μοναδικό πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή, που καθοδηγεί και καταγράφει όλη τη διαδικασία λήψης της βιοψίας. Η χρήση του προγράμματος αυτού επιτρέπει την λεπτομερή καταγραφή των θετικών εστιών και την περαιτέρω χρήση των πληροφοριών αυτών για εφαρμογή εστιακής αντιμετώπισης, θεραπείας δηλαδή μόνο των μεμονωμένων τμημάτων του αδένα που νοσούν (βλ. Εικόνα 4). Η εφαρμογή της «στοχευμένης» αυτής θεραπείας ανοίγει νέες προοπτικές στη ριζική θεραπευτική αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη λόγω της διατήρησης της ποιότητας ζωής του ασθενή μέσω της διαφύλαξης του οργάνου και της πλήρους λειτουργικότητας του. Η τρισδιάστατη διαπερινεϊκή βιοψία προστάτη/εστιακή θεραπεία δεν έχει εγκριθεί ακόμα για χρήση στην κλινική πράξη.

Εικόνα 4