Ο προστάτης είναι ένας αδένας του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος σε μέγεθος καρυδιού, που βρίσκεται ακριβώς πίσω από τα οστά της λεκάνης (ηβική σύμφυση) και μπροστά από το ορθό (τελευταίο τμήμα του εντέρου). Ο προστάτης παράγει ένα ειδικό υγρό με διάφορα συστατικά, που καθιστούν το εκσπερματικό υγρό κατάλληλο περιβάλλον για τη γονιμότητα του σπέρματος.

Ο αδένας αυτός αναπτύσσεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του άνδρα, λόγω των ανδρικών ορμονών που ονομάζονται ανδρογόνα. Μετά την τρίτη δεκαετία της ζωής του άνδρα, ο προστάτης ξεκινά να υπόκειται σε κάποια αύξηση του μεγέθους του. Αυτή η αύξηση ενδέχεται κάποια στιγμή να ξεπεράσει τα φυσιολογικά επίπεδα με αποτέλεσμα να παραμένει ποσότητα ούρων μέσα στην ουροδόχο κύστη μετά το τέλος της ούρησης (υπόλειμμα ούρων). Αυτό θα καταστεί προβληματικό για την υγεία του ασθενή (λοιμώξεις, μείωση της λειτουργίας των νεφρών κ.α.). Το γιατί συμβαίνει αυτή η προβληματική διόγκωση δεν είναι ξεκάθαρο. Πάντως, δεν προκαλεί πάντοτε συμπτώματα, οπότε ο τακτικός έλεγχος του προστάτη αδένα από κάποια ηλικία κι έπειτα με τις κατάλληλες μεθόδους, κρίνεται απαραίτητος.

 

 

Η ουρήθρα, που μέσω του πέους μεταφέρει τα ούρα εκτός σώματος απ΄ την ουροδόχο κύστη, περνάει μέσα απ΄ τον προστάτη. Στην καλοήθη υπερπλασία προστάτη, το κεντρικό τμήμα του προστάτη αδένα (δεξιός και αριστερός λοβός) διογκώνεται και πιέζει την ουρήθρα (Εικόνα 1.), δυσκολεύοντας την ούρηση και προκαλώντας συχνουρία. Σε ορισμένους ασθενείς όμως εκτός από τους δύο λοβούς, υπάρχει και ένας τρίτος, ο λεγόμενος «μέσος», που προβάλει μέσα στην ουροδόχο κύστη κάνοντας την ούρηση εξαιρετικά δύσκολη (Εικόνα 2). Στην κλασσική περίπτωση των δύο λοβών, η αρχική αντιμετώπιση είναι φαρμακευτική. Χορηγούνται σκευάσματα που χαλαρώνουν τις λείες μυικές ίνες του προστάτη, διευρύνουν την ουρήθρα και με αυτό τον τρόπο διευκολύνουν την ούρηση. Σε περίπτωση που ο ασθενής δεν δύναται να λάβει φαρμακευτική αγωγή ή η νόσος βρίσκεται σε προχωρημένα στάδια και δεν ανταποκρίνεται στην αγωγή, η θεραπεία θα πρέπει να είναι χειρουργική. Στην περίπτωση του μέσου λοβού όμως η αντιμετώπιση θα πρέπει εξ’ αρχής να είναι χειρουργική, καθώς ο λοβός δρα σαν «βαλβίδα» και η αφαίρεση του είναι η μόνη λύση που θα ανακουφίσει τον ασθενή από τα συμπτώματα (βλ. «Θεραπεία Υπερπλασίας Προστάτη»).